Ngày 29/04: Thánh Catarina thành Siêna - Trinh nữ, Tiến sĩ Hội Thánh (1347-1380). Phim Thánh Catarina Siena: nguồn phim Truyền Thông Hội Dòng Đa Minh Tam Hiệp

THÁNH NỮ CATARINA SIENA

1. Tiểu sử Thánh Catarina Siena

Catarina Benincasa chào đời tại thành Siena vào năm 1347, và gia nhập dòng Ba Đaminh khi còn rất trẻ. Ngài nổi bật về tinh thần cầu nguyện và sám hối. Được thúc đẩy vì tình yêu nồng nàn đối với Thiên Chúa, Giáo Hội, và Giáo Hoàng Roma, thánh nữ đã hoạt động không biết mệt mỏi cho sự nghiệp bình an và hợp nhất của Giáo Hội, trong những năm tháng gian truân của thời kỳ di tản Avignon. Thánh nữ đã dành rất nhiều thời gian hoạt động tại phủ Giáo Hoàng để thuyết phục Đức Grêgôriô XI trở về giáo đô Roma, vì đó mới chính là nơi Đấng Đại Diện Chúa Kitô điều hành toàn thể Giáo Hội. Chỉ vài hôm trước khi qua đời, ngày 29 tháng 4 năm 1380, thánh nữ đã tâm sự rằng: “Nếu tôi qua đời, hãy cho người ta biết rằng tôi chết vì nhiệt tâm với Giáo Hội.”

Thánh nữ đã viết rất nhiều thư từ, hiện còn giữ được chừng 400 bức, một số kinh nguyện, ‘những lời than thở,’ và một quyển sách duy nhất là cuốn ‘Đối Thoại.’ Trong quyển sách này, thánh nữ đã ghi lại những lần tâm tình thân mật của mình với Chúa. Người nữ tu dòng Ba Catarina được Đức Piô II tôn phong hiển thánh, và lòng sùng kính ngài mau chóng lan rộng khắp Âu Châu. Thánh nữ Têrêsa Avila nói rằng: “Sau Thiên Chúa, người mà ngài mang ơn nhiều nhất về sự tiến bộ trên đường thiêng liêng là thánh nữ Catarina Siena”. Đức chân phúc giáo hoàng Piô IX đã tôn nhận thánh nữ Catarina lên làm quan thầy nhì cho nước Ý (cùng với thánh Phanxicô khó nghèo). Đến năm 1970, Đức Phaolô VI đã tôn phong thánh nữ Catarina Siena danh hiệu Tiến Sĩ Hội Thánh.

2. Những điểm nổi bật trong cuộc đời của thánh nhân.

a/ Trước hết phải kể là: “Lòng yêu mến Giáo Hội và Đức Giáo Hoàng,(Chúa Kitô dịu hiền trên trần gian).”

Mặc dù không được học hành đến nơi đến chốn (chỉ đủ biết đọc biết viết), và qua đời khi mới 33 tuổi, nhưng thánh nữ Catarina Siena đã có một cuộc đời phi thường với nhiều thành tích, như thể thánh nữ đã rảo bước đến cung thánh muôn đời của Thiên Chúa Ba Ngôi. Ngài là tấm gương tuyệt vời về lòng yêu mến Giáo Hội và Giáo Hoàng Roma, đấng được thánh nữ xưng tụng là Chúa Kitô dịu hiền trên trần gian, cũng như về lòng chính trực và can đảm, khiến nhiều người đương thời phải lắng nghe thánh nữ.

Vào thời kỳ ấy, một trong những thời kỳ rối ren nhất của lịch sử Giáo Hội, các Đức Giáo Hoàng đến ngụ tại thành Avignon ở miền Nam nước Pháp. Còn Roma, trung tâm Kitô Giáo, lại bị để hoang tàn. Chúa tỏ cho Catarina biết các Đức Giáo Hoàng cần phải trở về Roma để khởi sự công cuộc chấn hưng đời sống Giáo Hội. Việc này rất khẩn thiết và được mong đợi từ lâu cho. Vì mục đích ấy, thánh nữ không những đã không biết mệt mỏi để cầu nguyện, thực hành khổ chế, mà còn viết rất nhiều thư cho Đức Giáo Hoàng, các hồng y, và các vị chức sắc trong Giáo Hội.

Thánh nữ Catarina luôn vâng phục và yêu mến Đức Giáo Hoàng Roma. Chị thánh đã viết: “Người nào không tùng phục Chúa Kitô trên trần gian, đại diện Chúa Kitô trên trời, thì không được dự phần vào hiệu quả Máu thánh Con Thiên Chúa”

Thánh nữ không ngừng hối thúc các hồng y, giám mục và linh mục trong công cuộc chấn hưng Giáo Hội và đời sống các tín hữu. Thánh nữ không ngần ngại kêu gọi các ngài hãy nghiêm chỉnh trở về với nhiệm vụ. Lúc nào thánh nữ cũng khiêm tốn và tỏ lòng tôn kính chức phẩm của các giáo sĩ, bởi vì các ngài là những thừa tác viên Mình Máu thánh Chúa Kitô. Thánh nữ chủ yếu viết thư cho các mục tử trong Giáo Hội, vì biết tinh thần đạo đức của đoàn chiên tùy thuộc rất nhiều vào sự sám hối và nếp sống gương mẫu của những vị này.

b/ Thứ đến Thánh nữ đã hiến dâng cả cuộc đời của mình cho Giáo Hội.

Thánh nữ Catarina có một nữ tính rất rõ nét, nhưng đồng thời cũng biểu lộ một khát vọng và một năng lực phi thường, đặc trưng của những người nữ bản lãnh, đảm đương những công việc hy sinh lớn lao và kiên trì dưới chân thập giá Chúa Kitô. Thánh nữ không khoan nhượng trước bất cứ sự nhát đảm nào trong việc phụng sự Chúa Kitô. Ngài tin rằng đang khi phần rỗi các linh hồn bị lâm nguy thì không thể khoan nhượng một cách vô lý. Thái độ khoan nhượng cho sự lạnh nhạt như thế là hoàn toàn không thể chấp nhận, bởi vì thực sự đó là nhượng bộ thói ươn lười hoặc nhát đảm.

Một năm sau, sau khi trở về Roma vào năm 1377, Đức Thánh Cha đã từ trần. Cuộc bầu Giáo Hoàng kế vị đánh dấu một thời kỳ rối ren trong lịch sử Giáo Hội, đó là cuộc đại ly giáo Tây Phương, một trong những cơn khủng hoảng gây chia rẽ đau đớn nhất cho Giáo Hội. Thánh nữ Catarina đã tiếp xúc và viết thư cho các hồng y, giám mục và vương công, nhưng đều vô ích. Hoàn toàn kiệt sức và đau đớn, cuối cùng thánh nữ đã hiến dâng mạng sống lên Thiên Chúa như một của lễ để cầu nguyện cho Giáo Hội. Vào một ngày tháng Giêng năm 1380, khi đang cầu nguyện trước mộ thánh Phêrô, thánh nữ cảm thấy trên vai của mình gánh nặng kinh khủng của Giáo Hội. Cơn hấp hối của thánh nữ kéo dài vài tháng.

Và ngày 29 tháng Tư năm ấy, lúc giữa trưa, Thiên Chúa đã gọi Catarina về hưởng vinh quang. Trên giường hấp hối, thánh nữ đã dâng lên lời nguyện cảm động: “Ôi Thiên Chúa hằng hữu, xin đón nhận hiến lễ cuộc sống của con vì Nhiệm Thể Hội Thánh. Con không có gì để dâng lên, ngoài những gì Chúa đã ban cho con”. Trước đó vài ngày, thánh nữ đã thưa với cha giải tội: “Con bảo đảm với cha, nếu con chết, nguyên nhân duy nhất cái chết của con là nhiệt tâm và lòng yêu mến Giáo Hội đã thiêu đốt và làm con tiêu tan”. Chúng ta hãy cầu xin thánh nữ ban cho chúng ta một lòng mến bừng cháy đối với Mẹ Giáo Hội như thế.

c/ Và cuối cùng Catarina là người luôn nhiệt thành bảo vệ chân lý.

Thánh nữ Catarina luôn thẳng thắn và can đảm lên tiếng mỗi khi có vấn đề nào ảnh hưởng đến Giáo Hội, Đức Giáo Hoàng, và lợi ích các linh hồn. Ngài cảm thấy mình có trách nhiệm phải bảo vệ chân lý. Ở điểm này, chúng ta có thể học được rất nhiều từ thánh nữ Catarina: ngài không bao giờ nhượng bộ trong những điều căn bản, bởi vì ngài đặt trót niềm tin nơi Chúa.

Chúng ta hãy nài xin thánh nữ Catarina cho chúng ta được chia sẻ phần nào lòng yêu mến của ngài đối với Giáo Hội và Đức Giáo Hoàng Roma, và cả những ước vọng nóng bỏng muốn truyền bá giáo lý của Chúa Giêsu khắp nơi. Đồng thời, luôn cố gắng khám phá ra những khía cạnh tích cực của mọi vấn đề, không bỏ phí một cơ hội nào. Chúng ta hãy nài xin Đức Mẹ bằng những lời của chính thánh nữ Catarina: “Ôi Maria, con đến van nài, xin Mẹ dâng lời khẩn nài của con cho Hiền Thê dịu hiền của Chúa Kitô và cho vị Đại Diện trên trần gian của Người. Ước chi ngài luôn luôn được ánh sáng để cai trị Giáo Hội một cách khôn ngoan sáng suốt.” Amen.

Nguồn nội dung tiểu sử thánh nhân: Lm. Giuse Đinh Tất Quý