Chương XXI: Tâm Hồn Đau Buồn
Nếu bạn muốn tiến bộ trong nhân đức, hãy sống kính sợ Thiên Chúa, đừng tìm cách được quá nhiều tự do, hãy rèn luyện giác quan, và tránh xa sự khờ dại ngớ ngẩn. Sự đau buồn giúp cho nhiều người được ơn sủng trong khi sự phóng đãng thường hủy diệt ơn ấy.
Người ta tự hỏi có ai để ý và suy gẫm về tình trạng đầy ải của mình cũng như những nguy hiểm cho linh hồn mà lại có thể tuyệt đối hạnh phúc ở đời này. Vì thư thái và không chú ý đến nhược điểm của mình, chúng ta không cảm thấy thực sự đau buồn cho linh hồn chúng ta, nhưng thường thỏa thích trong tiếng cười vô nghĩa khi chúng ta có lý do chính đáng để than khóc. Không tự do nào thật sự và không niềm vui nào đích thật nếu nó không được xây dựng trên sự kính sợ Thiên Chúa và một lương tâm tốt lành.
Phúc cho ai có thể trút bỏ mọi gánh nặng vì lo lắng và hồi tưởng lại đời sống mình trong sự thống hối thánh thiện. Phúc cho ai có thể quẳng đi mọi điều có thể làm lương tâm ra hoen ố và nặng nề.
Hãy chiến đấu như một con người. Thói xấu bị lấn lướt bởi thói tốt. Nếu bạn đừng đả động đến người khác, họ sẽ để yên cho bạn thi hành điều phải làm. Đừng bận tâm đến công việc của người khác và đừng vướng mắc đến công việc của bề trên. Chính yếu, hãy để mắt đến chính mình và cổ động chính mình hơn là bạn hữu.
Nếu bạn không muốn người ta quý chuộng, đừng để điều đó làm bạn buồn; nhưng nếu bạn không sống đúng với tư cách hay không cẩn trọng như một tôi tớ của Thiên Chúa và như một tu sĩ sùng tín, hãy coi đó là vấn đề quan trọng.
Thật tốt hơn và an toàn hơn cho chúng ta khi ít được khuây khỏa đời này, nhất là sự thoải mái của thân xác. Tuy nhiên nếu chúng ta không có sự khuây khỏa thánh thiêng hay ít khi cảm nghiệm được điều đó, đó là lỗi của chúng ta vì đã không tìm kiếm sự đau buồn tâm hồn và không từ bỏ sự thoả mãn phù phiếm bề ngoài.
Hãy tự coi mình không xứng với sự an ủi của Thiên Chúa và đúng hơn đáng bị khổ não. Khi một người thực sự thống hối, đối với họ cả thế giới thì cay đắng và chán ngắt.
Một người tốt lành luôn tìm thấy điều để than khóc; dù nghĩ đến chính mình hay tha nhân họ biết rằng không ai sống ở đời này mà không đau khổ, và càng xét mình kỹ càng bao nhiêu họ càng lo buồn bấy nhiêu.
Tội lỗi và thói xấu, làm chúng ta quá vướng bận đến nỗi ít khi nghĩ đến thiên đàng, là những vấn đề đáng phải đau buồn và thống hối tận căn.
Không ai hồ nghi rằng bạn sẽ nghiêm chỉnh sửa đổi mình nếu bạn nghĩ nhiều về sự chết yểu hơn là sống lâu.Và nếu bạn trầm ngâm về cái đau đớn của hỏa ngục hay luyện ngục tương lai, tôi tin rằng bạn sẽ sẵn sàng chịu lao nhọc và khó khăn và không sợ cực khổ. Nhưng vì các ý nghĩ ấy không bao giờ đánh động tâm hồn và vì chúng ta ham mê sự khoái lạc được thổi phồng, chúng ta vẫn rất lạnh lùng và thờ ơ. Thân thể khốn khổ của chúng ta rất dễ phàn nàn vì cả linh hồn chúng ta cũng không có sự sống.
Do đó, hãy khiêm tốn cầu xin Thiên Chúa để Người có thể ban cho bạn thần khí thống hối và cùng với Ngôn Sứ hãy lên tiếng: “Lậy Chúa, hãy nuôi con với bánh đau buồn và cho con uống suối lệ chứa chan” (Tv 79:6).
[…] Quyển 1_Chương XXI: Tâm Hồn Đau Buồn […]