Bài 10. Điều răn thứ Tư
I. GIA ĐÌNH TRONG KẾ HOẠCH CỦA THIÊN CHÚA
1. Kinh Thánh
– St 2,18: “Con người ở một mình thì không tốt”.
– St 2,18: “Hãy sinh sôi nảy nở thật nhiều cho đầy mặt đất và thống trị mặt đất”.
– St 2,24: Bởi thế, người đàn ông lìa cha mẹ mà gắn bó với vợ mình, và cả hai thành một xương một thịt” (x. Mt 19,6).
2. Giáo lý
– Cộng đồng phu phụ được thiết lập do sự ưng thuận tự do của đôi phối ngẫu, nghĩa là không bị ép buộc, cũng không bị ngăn trở theo luật tự nhiên hay giáo luật.
– Hôn nhân và gia đình được thiết lập hướng đến thiện ích của vợ chồng và việc sinh sản giáo dục con cái. Từ đó tạo ra những tương quan (vợ-chồng, cha mẹ-con cái) và trách nhiệm giữa các phần tử trong gia đình. Các phần tử trong gia đình đều bình đẳng về phẩm giá, đồng thời sống tương quan hài hòa trong một cộng đồng tình yêu và sự sống.
– Gia đình Kitô giáo là một cộng đoàn đức tin, đức cậy và đức mến, được gọi là Hội Thánh tại gia. Gia đình thể hiện sự hiệp thông trong Hội Thánh, và là hình ảnh sự hiệp thông nơi Ba Ngôi Thiên Chúa.
II. BỔN PHẬN CON CÁI TRONG GIA ĐÌNH
1. Kinh Thánh
– Xh 20,12: “Ngươi hãy thờ cha kính mẹ để được sống lâu trên đất mà Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, ban cho ngươi”.
– Hc 7,27-28: “Cha con, con hãy hết lòng tôn kính, và đừng quên ơn mẹ đã mang nặng đẻ đau. Hãy luôn nhớ công ơn dưỡng dục sinh thành, công ơn ấy, con sẽ lấy chi đáp đền cho cân xứng?”.
– Lc 2,51: “Người hằng vâng phục các ngài”.
– Ep 6,1-3: “Kẻ làm con, hãy vâng lời cha mẹ theo tinh thần của Chúa, vì đó là điều phải đạo. Hãy tôn kính cha mẹ. Đó là điều răn thứ nhất có kèm theo lời hứa: để ngươi được hạnh phúc và hưởng thọ trên mặt đất này”.
2. Giáo lý
– Điều răn thứ tư nêu cao trật tự của đức mến. Phần thứ nhất của Mười Điều Răn nhấn mạnh việc thờ phượng Chúa, phần thứ hai bắt đầu bằng điều răn thứ tư: phải tôn kính cha mẹ.
– Lòng tôn kính cha mẹ dựa trên sự biết ơn đối với các bậc sinh thành dưỡng dục chúng ta, giúp chúng ta lớn lên về thể xác cũng như trong khôn ngoan và ân sủng.
– Lòng hiếu thảo được bày tỏ qua sự vâng phục chân thành: “Con khôn giữ lời cha nghiêm huấn, kẻ nhạo báng chẳng nghe lời sửa dạy” (Cn 13,1); “Kẻ làm con hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là điều đẹp lòng Chúa” (Cl 3,20). Tuy nhiên, nếu người con theo lương tâm, thấy vâng theo một lệnh truyền nào đó là làm điều xấu về luân lý, thì không được vâng lời (x. Hc 3,2-6; 12-16).
– Khi đã trưởng thành, con cái có trách nhiệm lo cho cha mẹ, trợ giúp cho cha mẹ về vật chất và tinh thần, bao nhiêu có thể, trong những năm tháng của tuổi già, hoặc bệnh tật, túng thiếu.
– Lòng hiếu thảo với cha mẹ cũng tác động đến những tương quan giữa anh chị em trong gia đình, liên kết anh chị em với nhau.
– Điều răn thứ tư cũng mời gọi Kitô hữu biết ơn những ai đã giúp mình lãnh nhận hồng ân đức tin và sự sống trong Hội Thánh: các mục tử, giáo lý viên, bạn bè…
Phút hồi tâm
“Ai bỏ rơi cha mình thì khác nào kẻ lộng ngôn,
Ai chọc giận mẹ mình, sẽ bị Chúa nguyền rủa” (Hc 3,16).
Cầu nguyện: Hát một bài cầu cho cha mẹ.